سنگ تراورتن ، نمایش لایه‌هایی رنگی از زمان

تراورتن یک سنگ رسوبی است که لایه لایه از کربنات کلسیم  تشکیل شده است . این نوع سنگ اغلب در ارتفاعات کم تشکیل می شود مثل اطراف زهکش‌ها، چشمه‌ها، در طول نهرها و رودخانه‌ها، در طول گسل‌ها و گاهی در دریاچه ها شکل می‌گیرند. به همین جهت این سنگ ها به صورت لایه لایه هستند که رنگ هر لایه با لایه دیگر متفاوت است. همین موضوع سبب شده است که سنگ‌های تراورتن نسبت به سایر نوع‌های دیگر از نقوش زیبایی در بافت خود بر خودار باشند.

بافت متخلخل و رنگ‌های متنوع و نواری شکل تراورتن، تنوع رنگی خاصی را بوجود آورده است که علت آن، اختلاف در ترکیباتی است که در زمان رسوب‌گذاری در عناصر سنگ بوجود آمده است و خود را به صورت رگه‌های مختلف نشان می‌دهد. هرچند از آنجا که  این رگه‌ها دارای ترکیب شیمیای متفاوت از زمینه سنگ هستند، دارای استحکام کمتری بوده و نقطه حساس یک سنگ را تشکیل می‌دهند که کمترین مقاومت را در برابر ضربه یا فشار از خود نشان می‌دهند.بنابراین هر چه سنگ دارای رگه‌ها و ناخالصی‌های بیشتری باشد علی رغم همه زیبایش استحکام کمتری را دارا است.

ویژگی ومشخصات سنگ تراورتن

وزن مخصوص سنگ تراورتن ۲۵۰۰ کیلوگرم بر متر مکعب است. این سنگ دارای خلل و فرج است و از لحاظ سختی نسبت به مرمریت‌ها نرم تر می‌باشد. سنگ تراورتن در برابر تغیرات آب و هوایی و باران و برف مقاوم بوده و از لحاظ رنگ بندی نیز متنوع است، اکثر تراورتن‌ها دارای رنگ روشن که اغلب سفید، کرم و خاکستری است و یا بدلیل حضور اکسیدهای آهن و منیزیم به رنگِ قهوه ای، زرد و قرمز و  در حضور کربن متمایل به آبی، خاکستری و سیاه می‌باشد. از عوامل تاثیر گزار بر روی شکل گیری رنگ و طرح سنگ های تراورتن ترکیبات موجود در آن همچون آهن، کلسیم و دیگر ناخالصی‌ها می‌باشد. هرچه عناصر محلول در آب این منابع کمتر باشد، رنگ سنگ روشن‌تر خواهد بود. 

رسوبات تراورتن، نوارى شكل و متراكم و داراى بافت متخلخل اند و اندازه و شــكل تخلخل در آنها متنوع است و از چند میلیمتر تا چندین سانتیمتر و گاهى تا بیش از 10 سانتیمتر در نمونه های مختلفی از تراوتن مشاهده شده است. برخى حفرات سنگ تراورتن با رسوبات ثانوى كربنات كلسیم مثل كانی های آراگونیت وكلسیت پر می شوند. حوادث بعد از رسوب گذارى مثل انحلال و شكستگى ها مى توانند تخلخل و نفوذپذیرى را تا دو برابر و حتى بیشتر افزایش دهند . 

تراورتن با جود حفره‌ها، خاصیت عایق حرارتی و صوتی دارد. این سنگ را می‌توان به ۲ شکل موج دار و بدون موج برش داد. سوراخ‌ها و حفره‌های تراورتن در هنگام فراوری سطح آن پر می‌شوند. وجود حفره در تراورتن باعث می‌شود در هنگام نصب سنگ، ملات سیمانی داخل این حفرات نفوذ کرده و از سقوط سنگ جلوگیری کند. نقطه ضعف سنگ‌های تراورتن این است که سست و گلی می‌باشد مثلا اگر سنگ خیس باشد و به دمای انجماد فوری برسد سنگ خورد خواهد شد.برای جلوگیری از این اتفاق در بسیاری از کارخانجات روی کوپ‌ها را می‌پوشانند.

کاربرد های سنگ تراورتن

از سنگ های تراروتن می توان در نمای داخلی و نمای خارجی ساختمان و مصارف دیگر استفاده کرد. سنگ های تراورتن به دلیل بافت و جنس‌شان سنگ های لیزی نیستند و امنیت بالایی دارند به همین خاطر گزینه مناسبی برای استفاده در کف ساختمان ها می باشند. سنگ تراورتن به دلیل اینکه سطح روی آن ها خنک می ماند برای اطراف استخر هایی که در محیط باز قرار دارند گزینه بسیار مناسبی می باشند. همچنین در فضاهای باز مثل پیاده رو ها، پله ها و ... نیز استفاده می شوند. به علاوه این سنگ ها در نمای ظاهری ساختمان ، دیوار های درونی ساختمان، راه پله ها، حمام و سرویس بهداشتی، کانتر آشپزخانه و سایر فضاها قابل استفاده هستند. 

انواع رنگ سنگ تراورتن

این نوع سنگ نمونه ای از محصولاتی است که از تنوع رنگی بالایی برخوردار می باشد. از جمله این رنگ ها می توان به بژ، قهوه ای، خاکی، سفید و حتی طوسی نقره ای اشاره کرد. این تنوع رنگ باعث شده تا از این محصول در طراحی داخلی استفاده های زیادی شود.

این تنوع رنگی به اندازه ای است که می توان گفت هیچ دو سنگی که در دو مکان مختلف مورد استفاده قرار گرفته اند، ظاهر یکسانی ندارند. حتی اگر مدل سنگ ها برابر باشد. بنابراین بهتر است قبل از خرید و نصب، نمونه ای از مدل مورد نظر را در مکانی که قصد استفاده از آن را دارید، قرار داده تا از نمای کلی آن اطمینان حاصل کنید. پرطرفدارترین رنگ سنگ تراورتن، تراورتن سفید می‌باشد.

تمیز کردن سطوحی که از این سنگ در طراحی آن به کار رفته است بهتر است به صورت هفتگی انجام شود. اما با این حال بستگی به میزان آلودگی سطح سنگ دارد. برای نگهداری هر چه بهتر از این سنگ بهتر است هر ۳ تا ۵ سال، سیلر زده شود.

برای تمیز کردن تراورتن پیش از هرکاری باید سطح مورد نظر جارو  و از هرگونه گرد و خاک پاک شود. اگر گرد و خاک بر روی این متریال باقی بماند به مرور زمان باعث از بین رفتن سیلر از روی آن شده و رنگ سنگ، تغییر می‌کند.

بهترین راه برای تمیز کردن این سنگ، استفاده از آب ولرم و یک تی یا اسفنج می‌باشد. البته باید از ریختن به یک باره آب روی سنگ پرهیز کرد، چرا که می تواند از سیلر سطح عبور کند و به لایه های داخلی سنگ نفوذ کند و در پی آن تغییر رنگ و حتی کپک زدن سطح سنگ را  بوجود آورد.

برای ضدعفونی کردن سطوح سنگی تراورتن  می‌توان از یک قاشق غذاخوری مایع ظرفشویی غیر اسیدی ملایم درون ۳ لیتر آب استفاده  کرد و با یک تی نرم روی سطح سنگ را تمیز کرد. و در مرحله دوم با  آب خالص  باید سطح را تمیز و با استفاده از یک حوله نرم به طور کامل خشک کرد.

نظافت  درز بین سنگ‌های تراورتن با مقداری مخلوط جوش شیرین و آب و استفاده از یک برس انجام می‌شود. این کار باید با فشار کم صورت گیرد تا به دوغاب سنگ آسیبی وارد نشود.